خشنه تزه اهورامزدا
سرداران ايران باستان : آتورپات

آتورپات ( Aturpat ) به معنای '"حمايت شده از ايزد آتش "'. « آتورپات » ساتراپ یا شهربان ماد و فرمانده سربازان ماد، اران و سکاهای قفقاز در نبرد Gauggamela در سال 331 قبل از میلاد بود. وی تا كشته شدن داريوش سوم در 330 ق.م، به وی وفادار ماند، سپس به اردوی مقدونيان پيوست.
اسكندر در اوايل همان سال از همدان ( Ecbatana ) عبور كرد، اما پيش‌تر حكومت ماد را به « اخوداتس » واگذار كرده بود . ولی اسكندر « اخوداتس » را كه وفاداری‌اش زياد مورد اطمينان نبود، بركنار كرد و آتورپات دوباره در مقام خود برقرار گشت.

آتورپات در مقام شهربان ماد، « Baryaxes » شورشی شكست خورده‌ی آن منطقه را به اسكندر، در پاسارگاد تسليم نمود. وی در نزد و نظر فاتح مقدونی چنان برجسته نمود كه اندكی بعد، دخترش با Perdiccas يار نزديك اسكندر ازدواج کرد. آخرین ديدار آتورپات و اسكندر، در ماد در 324 ق.م بود.

پس از مرگ اسكندر در 323 پ.م، براساس تصمیمی كه در بابل، برای تقسيم ناحیه اراضی فتح شده، اتخاذ گرديد، ايالت ماد به فرماندهی آتورپات به دو بخش تقسيم شد و تنها ماد كوچك ( بخش شمال غربی ) به آتورپات واگذار گرديد، در حالی كه ماد بزرگ ( بخش شرقی ) به Pytho واگذاشته شد. اما در نهايت، آتورپات از بيعت با همه‌ی فرماندهان مقدونی خودداری كرد و ايالت‌اش را به پادشاهی مستقلی مبدل ساخت. پس از آن، اين بخش از ماد برای يونانيان با عنوان « مادِ آتورپاتكان » شناخته می شد.
چنان كه در پارتی و پارسی ميانه به صورت آتورپاتكان ( Aturpatakan ) و در فارسی نو « آذربايجان » خوانده شده است. بدین روال سرزمینی که نام " اتورپات " به خود گرفت، " آتورپاتکان " و بعدها " آذربادگان " و " آذربایگان " نامیده شد و چون تازیان قادر به تلفظ حرف " گ " نیستند " گ " را به " ج " تبدیل کردند و سرزمین مذکور را آذربایجان نامیدند از این رو نام آذربایگان به صورت آذربایجان تلفظ شد.
« آتورپات » علاوه بر بخشيدن نام خود به منطقه‌ی زير فرمان خويش، دودمانی را بنيان نهاد كه برای چندين سده در آذربايجان فرمان‌ روا بود.