خشنه تزه اهورامزدا
مکانها و بناهای تاريخی ايران : آتشکده‌ی اردشیر ( ناهید )

•  آتشکده‌ی اردشیر در خرابه‌های شهر استخر در استان فارس قرار دارد که نام دیگر آن، آتشکده‌ی آناهیتا یا ناهید می‌باشد. چون اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله ساسانی از خانواده موبدان بزرگ بود به همین دلیل این آتشکده را به شادمانی برقراری سلسله‌ی تازه تاسیسش در ایران ساخت.

آتشکده اردشیر نخستین بنای طاق‌دار سبک ایرانی است که از دوران ساسانی به جا مانده و در نزدیکی شهر فیروزآباد استان فارس و در ویرانه‌های شهر استخر قرار دارد.

در تاریخ بلعمی و طبری آمده است که چون یزدگرد سوم نوه خسرو پرویز بوده است، پس بزرگان ایران او را به مقام پادشاهی رسانند و در آتشکده اردشیر استخر تاج شاهنشاهی را بر سر وی گذاشتند و سپس او را به پایتخت ایران در تیسفون فرستادند.

اين بنا با طول 116 متر و عرض 55 متر يکی از کاخ‌های ييلاقی اردشير به شمار می‌رود که از سنگ پاره و ملاط گچ ساخته شده و نمای آن از شمال به چشمه جوشان ورودی موسوم به برم پير ( قمپ و خنب ) که آب زلالی از آن می‌جوشد و جاری می‌شود و از جنوب به ديوار باره بلندی است که آتشکده‌ی اصلی در آن جهت و بيرون از کاخ ساخته شده است.

از ورودی شمالی بعد از ايوانی به طول 28 و عرض 14 متر با سقف گهواره‌ای به تالار ميانی مربع شکل و گنبدواری به ابعاد 14×14 و ارتفاع بين 25-21 متر وصل می‌شود و از تالار ميانی به دو تالار قرنيه در شرق و غرب اتصال دارد و هر تالار با راهروهای جداگانه به بخش‌های ديگر کاخ راه دارند و راهرو تالار غربی به پلکان طبقه دوم کاخ منتهی می‌شود. ايوان جنوبی بيشتر به اتاق‌های چهار جانب کاخ که به نظر جمعی از کارشناسان مهمانسرای کاخ بوده و به ورودی جـنـوبـی باز می‌شود.

گچبری و تزئينات تالارها بسيار زيبا و باشکو شبيه به کاخ تچر در تخت جمشيد می‌باشد و زيربنای کاخ با چشمه جوشان 8500 متر مربع است. آتشکده‌ی اردشير بيرون از کاخ اردشير ساخته شده است.