خشنه تزه اهورامزدا
سلسله‌ی ساسانی : پادشاهی هرمز دوم ساسانی

دهم ژوئیه سال ۳۰۲ میلادی «نرسی» شاه وقت ایران از سلسله‌ی ساسانی پس از این كه شنید یك واحد از ارتش ایران مورد شبیخون رومی‌ها قرار گرفته و متحمل تلفات شده از فرط اندوه بیمار شد و همان روز بعد از ده سال پادشاهی به سود پسرش هرمز دوم كناره گیری كرد، اما هرمز تا روزی كه پدر زنده بود عنوان شاه بر خود ننهاد.

نرسی قبلا ارتش روم به فرماندهی گالریوس را در سوریه امروز شكست و فراری داده بود و چون پیش بینی حمله مجدد را تا سالها نمی‌كرد، نیمی از ارتش را روانه شمال شرقی كشور كرده بود كه گالریوس به سپاه ایران مستقر در منطقه فرات شمالی شبیخون زده و تلفات وارد ساخته بود. اختلاف ایران و روم در زمان نرسی بر سر ارمنستان بود.
سرانجام دو ماه بعد، همان بیماری ناشی از افسردگی شدید، نرسی را از پای درآورد و «هرمز دوم» تاج شاهنشاهی ایران را بر سر گذارد.

وی در مشرق درگیریهایی با کوشانیان پیدا کرد اما با ضعفی که در کارها می‌دید از عهده‌ی مقابله با آنها برنیامد و ناچار راه صلح با آنها را انتخاب کرد.

از شاهان ساسانی هرمز دوم، یگانه شاهی است که در سکه‌های او، صورت شاه و ملکه که از حیث وجاهت معروف بود، با یکدیگر نقش شده اند. او نخستین شاه ایران است كه اجازه داد تصویر همسر او که دختر پادشاه كوشان بود را بر روی سكه ضرب کنند.

این شاه به عدالت خواهی معروف بود و به بسط دادگستری کوشید و بر آبادی ایران افزود ولی مدت سلطنت او کوتاه بود.  هرمز دوم كه تاریخ او را به عنوان «عادل» مورد قضاوت قرار می‌دهد، دادگاههای كیفری ایران را دو مرحله‌ای كرد و دستور داد كه احكام اعدام بدون تصویب او اجرا نشوند.

وی در جنگ با اعراب کشته شد. پس از هرمز دوم، پسرش آذرنرسی (آذرنرسه) بر تخت نشست.